PËRCAKTIMI POLITIK, SOCIAL, EKONOMIK NE KOSOVE DO TE THOTË PËRJASHTIM

12/09/2012

Me përfundimin e mbikëqyrjes së pavarësisë së Kosovës disa zëra thonë se kemi shume pune për te bere rreth sovranitetit te territorit te Kosovës, disa thonë me shume te drejta pakicave, sidomos serbe por vështirësitë  kryesore te qytetareve te Kosovës do te jene nga jo funksionaliteti i demokracisë ne vend, ne te gjitha shtyllat e funksionimit te shtetit.  

Përderisa e dimë shume mire se shoqëria ne Kosove është e polarizuar dhe përcaktimi politik i qytetarit shkakton përjashtim te menjëhershëm, kjo do ja imponoje qytetarit te mos jete i zëshëm, aktiv dhe i sinqerte ne mendime.  Kur them te polarizuar nuk mendoj vetëm ne bindje apo besim te caktuar por është krijuar shtrese e madhe e te varfërve dhe te pasurve ne shoqëri, me klase te nivelit te mesëm shume te vogël. Polarizimi drejtpërsëdrejti shkakton shoqëri te copëtuar ne sferën politike, sociale dhe ekonomike.  Meqenëse përcaktimi i çfarëdo lloji pason me përjashtim, atëherë liria e te shprehurit dhe te vepruarit e qytetarit ne Kosove do te jete e kufizuar apo nuk do te ekzistoje fare.

Sundimi i ligjit është thelbësore në çdo shoqëri ku të drejtat e njeriut duhet të mbrohen. Vepron si një mbrojtje për të drejtat e njeriut së pari duke u garantuar atyre ligjërisht dhe së dyti, duke siguruar një mjet për korrigjim kur vëren shkelje të ndodhë. Dënimet jepen si një parandalues kundër abuzimit të mëtejshme. Por ne Kosove nuk veprohet kështu. Ne Kosove dënohesh e përjashtohesh, kur nuk je ne anën e pushtetit e shume rralle dënohesh për shkelje te ligjit.  Me sistem gjyqësor selektiv (përzgjedhës) e jo te pavarur, qytetaret e Kosovës do ta kenë shume te vështirë te përballen me padrejtësitë  qe i bëhen nga pushteti qendror dhe ai lokal.

Me termin "përkatësi politike"  ne shoqëritë demokratike nënkuptohet anëtarë i ndonjë bashkësie politike, si identitet politik apo praktike politike. Ne Kosove ndodhe komplet e kundërta me përkatësi politike apo shoqërore do te thotë, nuk je si Unë, mendon ndryshe andaj te përjashtojë nga sistemi i arsimit; te përjashtojë nga e drejta për tu punësuar;  te përjashtojë nga e drejta për ndonjë mundësi tenderi etj. Margjinalizimi i qytetareve qe mendojnë ndryshe rezulton me humbje te sovranitetit në vetvete, humbje e  praktikave sovrane dhe frika nga pushteti.   

Propozimi Gjithëpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës nuk do te jete më si fuqia juridike e veçantë dhe më e lartë, por Kushtetuta e Republikës së Kosovës tani përbën bazën e vetme të kornizës juridike të vendit e përderisa nuk kemi gjyqësor te pavarur dhe te drejte, nuk e di a duhet ti gëzohemi përfundimit te mbikëqyrjes së pavarësisë së Kosovës apo duhet t’i ftojmë organizata ndërkombëtare qe merren ekskluzivisht me te drejtat dhe liritë e njeriut.  

Ne Kosove ka ardhur koha dhe është momenti i fundit qe qeveritaret ta kuptojnë ne thelb konceptin e demokracisë se ata janë dhe do te jene te shërbim te qytetarit e jo e kundërta. Se përcaktimi i çfarëdo lloji, ne çfarëdo besimi apo bindje, është e drejte universale qe ne lindim me te dhe nuk guxon te na dënojë apo përjashtojë askush. Qeveritareve te Kosovës ju rekomandoj qeverisje te mirëfilltë me fokus ne përmirësimin e mirëqenies te secilit qytetare; e neve qytetareve na mbetet te mos frikohemi dhe te veprojmë ne baze te asaj qe ne besojmë se është vlere e mirëfilltë barazi, drejtësi për te gjithë ... kjo duhet te mbizotëroje ne Kosove.

Pse të qenurit punëtorë nuk është karakeristikë e jona?

09/12/2015

Njëri prej artikujve të shkruar rishtas për “Ne” më nxiti të shkruaj. Ai shkrim ishte njëri prej dhjetra të tillëve ku të tjerët që shkruajnë për ne e bëjnë pothuasje të njejtin konstatim; shumë të rinjë; të veshur bukur, me jetë të natës të pasur etj.

Fatkeqësisht nuk kam hasur në ndonjë konstatim që na është dhënë epiteti i njerëzve që e duam punën, dhe më besoni që këto shkrime që i dedikohen vendit dhe popullit tonë, i lexoj gjithmonë. Është e rëndësishme se si na shohin të tjerët edhe në aspektin profesional, por më duket që nëse artikulli ka për qëllim të jep ngjyrim pozitiv atëherë autori thjeshtë vendos të mos flas për raportin tonë me punën.

Pse ne nuk e duam punën? Ne shqiptarët e Kosovës shquhemi si punëtorë të zellshëm, besnik dhe të saktë kur jemi jashtë shtetit, por në Kosovë diçka e çuditshme ndodh me ne. Këtu na kaplon kjo përtaci e pashpjegueshme apo ndryshe një zgjuarësi rrënuese.
Duke jetuar dhe kontribuar në Kosovë i kam disa përgjigje për raportin Ne, Puna, Kosova.

• E para dhe më e dhimshmja është se nuk vleresohet profesionalizmi i individit, shoqëria nuk sillet butë dhe me bujari me profesionistët në Kosovë. “Shoqëria” në këtë rast i referohem punëdhënësve (qeveria, sektori privat). Kemi profesionist që nuk kemi arritur ti angazhojmë në mënyrë që ta zhvillojmë këtë vend të vogël me shumë pak mundësi. Por prej nivelit të ultë të vetëdijës të “shoqërisë” profesionistët na ikin dhe kontribuojnë në vende të huaja ku besoj ato shoqëri i trajtojnë me dinjitet. Kur ke ndjenjën e përkatësisë të fortë dhe ndihesh i realizuar profesionalisht jep maksimumin dhe suksesi është i pashmangshëm.
• E dyta mendoj që është mungesa e strukturës profesionale ekzistuese në “shoqëri”. Që në slang në Kosovë është “s’ki me kon punon”. Në rastin më ideal që profesionistët kanë mësyrë ndonjë përmirësimi të ndonjë entiteti, në vazhdimësi hasin me sabotim të procesit nga frika që besueshmëria po i rritet kolegut në vend se të kontribuojë edhe vet që entiteti të fillojë zhvillimin për të dhe për një të mirë të përbashkët. Këtu prapë profesionisti dëshpërohet dhe në mundësinë e parë largohet ku do të mund t’i shpërblehet investimi seriozisht.
• Në botën normale profesionsti është individ me integritet të lartë personal dhe profesional por në vendin tonë profesionisti ballafaqohet me mbikqyrës më pak të arsimuar dhe më me pak përvojë profesionale se ai/ajo. Por meqenëse politika vendos për pozitat me ndikim në vendet kyçe atëherë këtu kemi dështuar dhe profesionisti në kuptim të vërtetë nuk mund të sjellë rezultate kur drejtuesi nuk është i interesuar t’ia marr për bazë këshillat profesionale.

Ideja pse ne shkëlqejmë kudo jashtë vendit është se instalohet ndjenja e punës ekipore dhe merret seriozisht potenciali profesional; profesionisti motivohet në mënyrë që kontributi të jetë maksimal. Poashtu këtu ballafaqohemi me interes reciprok, por përderisa të dyja palët janë të kënaqura dhe puna bëhet për një të mirë të përbashkët kjo është komplet e arsyeshme.

Pra në Kosovë nuk është që jemi komplet jopunëtorë por jemi të drejtuar nga individ jo adekuat, aspak profesionistë, të zgjuar për të rrënuar, të cilët nuk kanë ide mbi udhëheqjen, menaxhimin dhe të gjitha proceset që kanë të bëjnë me zhvillim. Nuk është e thënë të jeni me doemos në pushtet, do të ishte më mirë që të leni gjurmë dhe trashëgimi dhe të mbaheni mend për diçka dobiprurëse.
Në këtë vend është i domosdoshëm revolucion i mendjës, dezinfektimi i mendjës në aspektin e vlerave. Jo çdo gjë që është e papranueshme duhet të pranohet me idenë që tash gjërat kanë ndryshuar. Gjërat nuk ndryshojne vetvetiu, gjërat i ndryshojnë njerëzit.

Për ta përmbyllur, po kthehem aty ku fillova, me të huajt vendosim të mos flasim për punë meqenëse nuk ke shumë çfarë t’iu tregosh për shkak të pamundësisë dhe në fund të huajt që shkruajnë për ne nuk e dijnë se sa e vështirë është të jesh i realizuar profesionalisht në Kosovë kështu që “Ne” vashdojmë të pijmë me ta raki t’shpisë dhe të vishemi bukur që ti impresonojmë, mjerisht në mënyrë shumë sipërfaqësore.